tranvansang
Amber-Hổ phách
Tổng số bài gửi : 567
Join date : 15/12/2010
Age : 32
Đến từ : Tiền Giang
 |  Tiêu đề: Lõi trái đất vừa tan chảy vừa đông rắn  Tue May 24, 2011 9:43 am | |
|
Các
nhà nghiên cứu thuộc ĐH Leeds, San Diego và Viện công nghệ Ấn Độ cho
biết lớp lõi trong cùng của Trái đất đang tan chảy và đóng băng đồng
thời do tuần hoàn nhiệt ở lớp phủ bên ngoài.
Phát hiện này được xuất bản trên tạp chí Nature 19/5.
Giải thích về nghiên cứu, TS Jon Mound thuộc ĐH Leeds nói "Nguồn
gốc từ trường Trái đất vẫn là một bí ẩn đối với giới khoa học. Chúng ta
không thể nhặt được các mẫu từ trung tâm Trái đất, vì vậy chúng ta phải
dựa vào đo lường bề mặt và mô hình máy tính để biết những gì đang xảy
ra bên trong lõi Trái đất".
TS Mound cho biết mô hình của nhóm
nghiên cứu cung cấp một giải thích khá đơn giản, theo đó, toàn bộ đông
lực của lõi Trái đất, theo một cách nào đó được liên kết với các kiến
tạo mảng. “Nếu mô hình của chúng tôi được xác minh, đó sẽ là bước
tiến lớn hướng tới hiểu biết sự hình thành của lõi trong của Trái đất,
đồng thời giúp tìm hiểu bằng cách nào lõi Trái đất lại phát sinh từ
trường", Mound nói.
Cấu tạo Trái đất (Ảnh: Clearclouds)
Lõi trong của Trái đất là một quả bóng
sắt nóng chảy. Quả bóng này được bao quanh bởi lõi ngoài gồm hợp kim
lỏng sắt-niken cùng 1 số nguyên tố nhẹ khác, tiếp đến là lớp phủ sền
sệt và ngoài cùng là lớp vỏ rắn nơi bề mặt chúng ta đang sống. Qua hàng
tỉ năm, Trái đất lạnh từ trong ra ngoài khiến lõi sắt nóng chảy một
phần đông lại và hóa rắn. Lõi trong Trái đất phát triển với tốc độ
1mm/năm khi sắt định hình thành khối rắn.
Nhiệt độ khi lõi lạnh đi từ lõi tỏa ra
lớp phủ đến lớp vỏ gọi là quá trình đối lưu. Giống như một chảo nước
sôi trên bếp lò, những dòng đối lưu chuyển lớp phủ ấm lên bề mặt và
mang lớp phủ lạnh về phía lõi. Điều này làm thoát nhiết và đồng thời
khiến Trái đất phát sinh từ trường.
Gần đây, các nhà khoa học bắt đầu nhận
thây rằng lõi trong Trái đất có thể tan chảy cũng như đông lại, nhưng
vẫn có nhiều tranh cãi về quá trình lạnh đi ở sâu bên trong Trái đất.
Bây giờ, các nhà nghiên cứu tin rằng họ đã giải thích được bí ẩn đó.
Bằng việc sử dụng mô hình máy tính về
sự đối lư trong lõi ngoài kết hợp với dữ liệu địa chấn, họ cho thấy
rằng dòng nhiệt tại vùng biên của lõi và lớp phủ khác nhau tùy thuộc và
cấu trúc của lớp phủ. Ở một số vùng, có thể xảy ra việc nhiệt độ ko
thoát khỏi lớp phủ mà quay ngược vào lõi gây tan chảy cục bộ.
Mô hình cho thấy một lớp kiến tạo hải dương bị hút chìm vào lớp phủ.
Mô hình cũng cho thấy bên dưới những
khu vực hoạt động địa chấn xung quanh "vành đai lửa" Thái Bình Dương,
các kiến tạo đại dương bị rút vào lớp phủ hút rất nhiều nhiệt từ lõi.
Điều này làm mát thêm lớp phủ và phát sinh dòng vật liệu lạnh chảy
xuyên qua lõi ngoài và làm đông cục bộ tại lõi trong.
Ngược lại, ở 2 vùng rộng lớn bên dưới
châu Phi và Thái Bình Dương nơi lớp phủ mỏng nhất lại nóng hơn bình
thường, ít nhiệt tỏa ra từ lõi. Lõi ngoài bên dưới những vùng này đủ
nóng để làm tan chảy ngược lại lõi trong.
TS Sebastian Rost, ĐH Leeds cho biết "Mô
hình cho phép chúng tôi giải thích một số phép đo địa chấn đã từng cho
thấy rằng có một lớp chất lỏng đặc xung quanh lõi trong. Lí thuyết tan
chảy cục bộ có thể giúp lí giải những quan sát địa chấn khác, ví dụ:
tại sao sóng địa chấn từ những vụ động đất lan nhanh hơn ở một số phần
ở lõi so với những phần khác".
|
|
Theo Đất Việt |
| |
|
Calendar
